کیت بیوشیمی بیلی روبین دایرکت – شرکت من

مقدمه

بیلی‌روبین دایرکت یا کونژوگه یکی از مهم‌ترین مارکرهای بررسی عملکرد کبد و مجاری صفراوی است. سنجش مجزا و دقیق این فرم، در افتراق علت زردی، بیماری‌های کبدی و اختلالات کبد و صفرا اهمیت بالینی دارد.

بیوشیمی و متابولیسم

بیلی‌روبین غیرمستقیم (Unconjugated/Indirect): حاصل تجزیه هموگلوبین و سایر پروتئین‌های هم‌دار که غیرمحلول در آب است و توسط آلبومین به کبد حمل می‌شود.

بیلی‌روبین دایرکت (Conjugated/Direct): در سلول‌های کبدی، بیلی‌روبین غیرمستقیم توسط آنزیم گلوکورونیل‌ترانسفراز با اسید گلوکورونیک کونژوگه و محلول در آب می‌شود.

بیلی‌روبین کونژوگه از طریق صفرا وارد روده شده و بخش عمده آن دفع می‌شود.

ارزش آزمایشگاهی: چون بیلی‌روبین کونژوگه محلول در آب است، می‌تواند از کلیه دفع گردد و در زردی‌هایی با بیماری‌های داخل کبدی یا انسدادی (Obstructive) افزایش بیشتری می‌یابد.

کاربردهای بالینی سنجش بیلی‌روبین دایرکت

.: تشخیص و افتراق علل زردی

زردی‌های همولیتیک: افزایش بیلی‌روبین غیرمستقیم

زردی‌های کبدی و انسدادی: افزایش قابل توجه بیلی‌روبین دایرکت

.: بررسی بیماری‌های کبدی (هپاتیت، سیروز) و اختلالات صفراوی (کلستاز، سنگ صفرا، تومور)

.: پایش درمان و ارزیابی پیشرفت بیماری

.: بررسی کلستاز نوزادان و سندرم دوبین جانسون و روتور

.: روش‌های اندازه‌گیری بیلی‌روبین دایرکت

روش کلاسیک: Jendrassik-Grof Method

بیلی‌روبین دایرکت در محیط آبی به سرعت با معرف دیازوتیزاسیون واکنش داده و کروموفور آبی تولید می‌کند که اندازه‌گیری اسپکتروفتومتری دارد (۵۷۸ نانومتر).

بیلی‌روبین ایندایرکت فقط با واسطه محلول الکلی یا کافئین بنزوات وارد واکنش می‌شود.

در آزمایشگاه‌های پیشرفته بیشتر فقط بیلی‌روبین توتال و دایرکت اندازه‌گیری و ایندایرکت به صورت محاسباتی (T-I) به دست می‌آید.

محدوده نرمال بیلی‌روبین دایرکت

طبق Mayo Clinic (سال 2024):

بالغین: ۰٫۰ – ۰٫۳ mg/dL

واحد SI: ۰ – ۵٫۱ میکرومول/لیتر

منبع: Mayo Clinic Laboratories – Bilirubin, Direct, Serum

عوامل افزایش بیلی‌روبین دایرکت

.: انسداد مجاری صفراوی (Obstructive Jaundice)

.: هپاتیت حاد یا مزمن، سیروز

.: تومورها یا سنگ‌های صفراوی

.: کلستاز دارویی یا بارداری

.: سندروم‌های ژنتیکی: دوبین-جانسون، روتور

.: عفونت‌های شدید سیستمیک

عوامل کاذب و تداخلات

همولیز نمونه: ممکن است باعث افزایش کاذب بیلی‌روبین‌های ایندایرکت شود و دایرکت را مختل کند.

لیپمی شدید و برخی داروها: ایجاد اختلال در اسپکتروفتومتری.

نور (فوتولیز): بیلی‌روبین در معرض نور سریعاً تجزیه می‌شود. نمونه باید از نور محافظت شود.

نکات تفسیری کلیدی

ترکیب توتال و دایرکت، ارزش افتراقی مهمی برای شناخت نوع زردی دارد.

اغلب در کلستاز و هپاتیت‌های انسدادی، درصد بیلی‌روبین دایرکت از ۱۵-۲۰٪ توتال بالاتر است (گاهی >۵۰٪).

اندازه‌گیری فقط بیلی‌روبین توتال در تفسیر بالینی کافی نیست.

جمع‌بندی

بیلی‌روبین دایرکت به عنوان شاخص دقیق آسیب کبدی با الگوی انسدادی یا کلستاتیک و در افتراق انواع زردی کاربرد اساسی دارد. تفسیر صحیح مقادیر نیازمند توجه به ماهیت آزمایش، شرایط نمونه، و تطبیق با یافته‌های بالینی است.