نقد و بررسی
کیت بیوشیمی بیلی روبین توتال – شرکت منمقدمه
بیلیروبین یکی از محصولات متابولیسم هم است که نقش مهمی در تشخیص و مانیتورینگ بیماریهای کبدی، اختلالات همولیتیک و انسدادی دارد. سنجش بیلیروبین توتال به همراه جز مستقیم و غیرمستقیم، به افتراق و بررسی علت زردی (یرقان) بسیار کمک میکند.
فیزیولوژی و انواع بیلیروبین
بیلیروبین غیرمستقیم (Indirect, Unconjugated)
منشأ: تجزیه هموگلوبین → بیلیوردین → بیلیروبین غیرکنژوگه
محل عمده: در سرم به صورت متصل به آلبومین
محلول در آب نیست
افزایش در همولیز، گیلبرت، کریگلر نایجار
بیلیروبین مستقیم (Direct, Conjugated)
در کبد به بیلیروبین گلوکورونیدی تبدیل و محلول در آب میشود
از راه صفرا دفع میشود
افزایش در کلستاز، هپاتیت انسدادی، برخی بیماریهای کبدی
بیلیروبین توتال
مجموع بیلیروبین مستقیم و غیرمستقیم است که توسط تست آزمایشگاهی سنجیده میشود.
کاربردهای بالینی تست بیلیروبین توتال
ارزیابی و تشخیص علت زردی (یرقان)
افتراق یرقان قبل از کبدی (همولیتیک)، کبدی (هپاتوسلولار) و بعد از کبدی (انسدادی)
مانیتورینگ عملکرد کبد
بیماری هپاتیت، سیروز، تومورهای کبد، سندرم های ژنتیکی (گیلبرت)
غربالگری زردی نوزادی
تعیین شدت و تصمیمگیری برای فتوتراپی یا تعویض خون
روش استاندارد آزمایشگاهی
روش Jendrassik-Grof (روش مرجع کلینیکی IFCC, Mayo Clinic)
اصول سنجش
نمونه: سرم یا پلاسما (ترجیحاً ناشتا، بدون همولیز یا لیپمی)
بیلیروبین با معرف Diazotized Sulfanilic Acid واکنش داده، ترکیب رنگی تشکیل میشود که با اسپکتروفتومتر اندازهگیری میگردد.
بیلیروبین توتال: ترکیب بیلیروبین با معرف پس از افزودن شتابدهنده (کافئین بنزوات)
بیلیروبین مستقیم: همان واکنش در نبود شتابدهنده
اختلاف این دو، بیلیروبین غیرمستقیم است.
خوانش
اندازهگیری در طول موج 546 نانومتر (بسته به روش و کیت)
بیان نتیجه: mg/dL یا μmol/L
مقادیر نرمال (براساس Mayo Clinic)
Mayo Clinic Laboratories – Bilirubin, Total
مقدار مرجع (mg/dL) | |
بزرگسالان | 0.1 – 1.2 |
اطفال (۱ ماه+) | 0.3 – 1.0 |
نوزادان | بسته به سن (تا 15 در ۲۴–۴۸ ساعت اول طبیعی است) |
دلایل افزایش بیلیروبین توتال
افزایش بیلیروبین غیرمستقیم (Unconjugated)
همولیز (تالاسمی، آنمی داسی شکل، ناسازگاری گروه خونی)
اختلالات ژنتیکی (گیلبرت، کریگلر–نایجار)
رزوربسیون خونریزی داخلی
افزایش بیلیروبین مستقیم (Conjugated)
کلستاز (سنگ صفرا، تومور صفراوی)
هپاتیت حاد یا مزمن
دیسفانکشن کبد و اختلالات انسدادی
سندروم دوبین–جانسون، روتور
نکات بالینی و آزمایشگاهی
نمونه همولیزدار یا لیپمیک: باعث تداخل و نادرست بودن جواب میشود.
اثر داروها: برخی داروها مانند ریفامپین، آسکوربیک اسید، برخی آنتیبیوتیکها ممکن است نتیجه را تغییر دهند.
نمونهگیری ناشتا توصیه میشود تا تداخل مواد غذایی بر متابولیسم بیلیروبین کم شود.
تفسیر همزمان با تستهای کبدی (ALT, AST, ALP, GGT) ضروری است.
در نوزادان باید با توجه به سن و شرایط بالینی تفسیر شود (جهش فیزیولوژیک رنگ زرد در هفته اول).
جمعبندی
اندازهگیری بیلیروبین توتال و اجزای آن (مستقیم و غیرمستقیم) یکی از تستهای کلیدی در غربالگری و تفسیر بیماریهای کبدی و همولیتیک است. در کنار بررسی پارامترهای بالینی و سایر تستهای آزمایشگاهی، میتواند به افتراق انواع یرقان و برنامهریزی درمان کمک کند.
0دیدگاه