استاندارد مک فارلند 0.5 – بهار افشان

مقدمه

استاندارد مک فارلند یکی از ابزارهای کلیدی در آزمایشگاه‌های میکروب‌شناسی است که به منظور تنظیم و استاندارد‌سازی کدورت و تراکم باکتری‌ها در محلول‌های کشت استفاده می‌شود. این استاندارد برای تضمین نتایج قابل اطمینان و هماهنگ در آزمایش‌های میکروبیولوژی، به ویژه در تست‌های حساسیت آنتی‌بیوتیک و کنترل کیفی عملکرد محیط کشت، کاربرد فراوان دارد.

تعریف و اصول استاندارد مک فارلند

استاندارد مک فارلند به محلول‌های شیمیایی خاصی اشاره دارد که از ترکیب باریم کلرید و اسید سولفوریک تهیه شده‌اند. این دو ماده با واکنش درون محلول، رسوب باریم سولفات تولید می‌کنند و محیطی کدر و شناور ایجاد می‌کنند که به عنوان مرجع بصری برای مقایسه با تراکم باکتری‌ها به کار می‌رود.

محلول استاندارد 0.5 مک فارلند برابر با تراکم تقریبی 1.5 × 10^8 واحد تشکیل‌دهنده کلنی (CFU/ml) است.

کاربردهای استاندارد 0.5 مک فارلند

آزمایش حساسیت آنتی‌بیوتیک‌ها (AST): استاندارد مک فارلند نقش کلیدی در ارزیابی حساسیت باکتری‌ها نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها دارد. این استاندارد به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تراکم مناسب باکتری‌ها را تنظیم کنند تا نتایج آزمایش‌های دیسک دیفیوژن (Kirby-Bauer) و MIC (حداقل غلظت مهاری) دقیق و قابل تکرار باشد.

کنترل کیفیت محیط‌های کشت: با استفاده از استاندارد مک فارلند، تراکم میکروارگانیسم‌ها قبل از تلقیح در محیط کشت استاندارد شده و از نتایج کاذب یا خطاهای ناشی از عدم تطابق تراکم جلوگیری می‌شود.

تست‌های شناسایی میکروبی: در برخی آزمایش‌ها، تراکم باکتریایی استاندارد شده برای تعیین فعالیت آنزیمی یا تخمیر محصولات از طریق تست‌های آرایشی خاص (مانند تست‌های بیوشیمیایی) نیاز است.

روش آماده‌سازی و استفاده

تهیه استاندارد مک فارلند

استاندارد 0.5 مک فارلند با ترکیب دقیق محلول‌های زیر تهیه می‌شود:

0.048 مولار باریم کلرید: که رسوبات باریم سولفات ایجاد می‌کند.

1% حجمی اسید سولفوریک: که به واکنش و تشکیل رسوب باریم سولفات کمک می‌کند.

این ترکیب باعث کدورت کنترل‌شده‌ای می‌شود که بصری با تراکم باکتری در محلول مشابه است.

شیوه استفاده

ابتدا نمونه باکتریایی در محیط مایع کشت مناسب (مانند آبگوشت مولر-هینتون) کشت داده می‌شود. سپس تراکم محلول باکتریایی با استاندارد مک فارلند 0.5 توسط مقایسه بصری تنظیم می‌شود. این کار با استفاده از Wickerham card و نور پس‌زمینه انجام می‌گیرد. در صورت نیاز، نمونه باکتریایی با افزودن آب‌مقطر استریل یا باکتری‌های بیشتر، به تراکم مناسب رسانده می‌شود.

کنترل کیفی استاندارد مک فارلند

ارزیابی با اسپکتروفتومتر: برای استاندارد 0.5 مک فارلند، میزان جذب نوری در طول موج 625 نانومتر معمولاً بین 0.08 تا 0.1 است.

کنترل تعداد باکتری‌ها به روش انکوباسیون: تراکم باکتری‌های کشت‌شده با استفاده از شمارش کلنی بعد از انکوباسیون تأیید می‌شود تا صحت تراکم مورد نظر تضمین شود.

نگهداری صحیح: ضوابط نگهداری شامل حفظ استانداردها در حالت عمودی، در دمای 4 تا 25 درجه سانتی‌گراد و دور از نور مستقیم است. تحت این شرایط، استاندارد تا 12 هفته قابل استفاده خواهد بود.

مزایا و محدودیت‌ها

مزایا

ارائه روشی استاندارد و قابل اعتماد برای تنظیم تراکم باکتری‌ها.

دقت بالا و قابلیت استفاده در طیف گسترده‌ای از آزمایش‌ها.

محدودیت‌ها

تأثیر محیط‌های کشت رنگی یا شرایط نوری در کدورت مشاهده شده.

کشت‌های قدیمی احتمالاً مشابه تراکم تعیین‌شده عمل نخواهند کرد.

جمع‌بندی

استاندارد 0.5 مک فارلند ابزاری اساسی در آزمایشگاه‌های میکروب‌شناسی است که برای تنظیم تراکم باکتری‌ها در تست‌های حساسیت آنتی‌بیوتیکی، کنترل کیفیت تخمیر یا تست‌های شناسایی میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌شود. با رعایت پروتکل‌های تهیه، استفاده و کنترل کیفی این استاندارد، نتایج قابل اعتماد و دقیق در آزمایشگاه‌ها تضمین می‌شود.