کیت بیوشیمی آلانین آمینو ترانسفراز (ALT یا SGPT) – شرکت من

---

---

مقدمه

آلانین آمینوترانسفراز (Alanine Aminotransferase) که به اختصار ALT یا SGPT (Serum Glutamic Pyruvic Transaminase) نامیده می‌شود، آنزیمی است که عمدتاً در کبد وجود دارد و به میزان کمتر در بافت‌های دیگر از جمله کلیه، قلب و عضلات دیده می‌شود.

انواع (Localization & Isoforms)

در آنالیز بالینی عملاً ALT به عنوان یک آنزیم اختصاصی سلول کبد (هپاتوسیت) شناخته می‌شود و ایزوآنزیم بالینی مهمی مانند آنچه در ALP مطرح است، ندارد.

اساس روش تشخیصی (Principle of ALT Assay)

روش رایج: اسپکتروفتومتری کینتیک

واکنش اصلی: ALT تبدیل آلانین و آلفا-کتوگلوتارات را به پیرووات و گلوتامات کاتالیز می‌کند.

سپس پیرووات حاصل توسط آنزیم لاکتات دهیدروژناز (LDH) به لاکتات تبدیل شده و در این واکنش NADH به NAD+ تبدیل می‌شود.

واکنش شیمیایی دو مرحله‌ای

ALT reaction:Alanine + α-Ketoglutarate → Pyruvate + Glutamate

LDH coupled reaction:Pyruvate + NADH + H⁺ → Lactate + NAD⁺

اندازه‌گیری: کاهش جذب نوری در طول موج ۳۴۰ nm (ناشی از کاهش غلظت NADH) متناسب با فعالیت ALT است و به صورت IU/L گزارش می‌شود.

کاربردهای آزمایش ALT

تشخیص و پایش بیماری‌های کبدی: ALT حساس‌ترین شاخص آزمایشگاهی برای ارزیابی آسیب سلول‌های کبدی (هپاتوسیت‌ها) است.

در هپاتیت‌های ویروسی، آسیب دارویی یا توکسیک به کبد، هپاتیت حاد یا مزمن، سیروز و… میزان ALT به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

تمایز آسیب هپاتوسلولار از آسیب صفراوی: افزایش ALT معمولاً بیانگر آسیب اولیه سلول‌های کبدی است، در حالی که افزایش آلکالن فسفاتاز (ALP) بیشتر با آسیب مجاری صفراوی همراه است.

پایش پاسخ به درمان یا پیشرفت بیماری کبدی: کاهش یا افزایش ALT در جریان درمان یا سیر بیماری، کمک کننده است.

غربالگری کارکنان ریسک‌دار (پرسنل آزمایشگاه، بیماران مزمن و…) و پایش افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی.

نکات مهم در تفسیر ALT

ALT در مقایسه با AST حساس‌تر و اختصاصی‌تر برای آسیب کبدی است.

در آسیب‌های حاد، اعداد ALT ممکن است بیش از ۱۰ برابر نرمال افزایش پیدا کند.

افزایش متوسط تا خفیف ALT ممکن است در بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)، مصرف برخی داروها، چاقی، دیابت و برخی شرایط دیگر دیده شود.

بالا بودن همزمان ALT و AST با نسبت خاص (AST/ALT) در برخی بیماری‌ها (مانند سیروز الکلی) تفسیر جداگانه دارد.

محدودیت‌ها و تداخلات

همولیز نمونه: می‌تواند باعث خطای افزایشی شود (به علت آزاد شدن آنزیم از گلبول‌های قرمز).

فعالیت‌های شدید بدنی، آسیب عضلانی، داروها (مانند استاتین‌ها) نیز می‌توانند ALT را مختصراً افزایش دهند.